چشمه آبخوری، عامل اعتباربخشی محلات مراکش

author

Abstract:

فضای مکثی که در میان مدینه شهرهای مراکش قرار دارد مرکز محله مدینه ها را شکل داده است. در مرکز محله‌ها چشمه آبخوری وجود دارد که جز جدایی‌ناپذیر این مکان است. چشمه ها از دو جهت «وجود» و «ماهیت»، در ساختار مرکز محله مدینه‌ها اهمیت ویژه داشته و جز جدایی‌ناپذیر آنها هستند. این مقاله بر آن است تا جایگاه این عنصر (چشمه) را در دو بعد ذکر شده در مرکز محلات مورد بررسی قرار دهد.در بخش اول «وجود» چشمه در بافت مدینه مورد بررسی قرار می‌گیرد. چشمه در همه مرکز محله‌ها وجود دارد و عنصر تکرار شونده است. تکرار یک عنصر آن را در ذهن ماندگار کرده و به نشانه تبدیل میکند. چشمه با سایر عناصر پیرامون خود در تضاد است به همین دلیل توانسته در مرکز محله منحصر به فرد باشد. در بخش دوم، با بررسی ماهیت و ویژگی‌های کیفی چشمه مشخص می‌شود که نقش چشمه در مرکز محله فراتر از جنبه کاربردی آن است. شباهت تزئینات چشمه به فضاهای مهم هویتی مانند : مسجد، مدرسه و حیاط داخلی خانه‌ها نشان می‌دهد که این عنصر از جایگاه معنوی ویژهای در میان ساکنین برخوردار است و بر هویت‌بخش بودن چشمه تأکید دارد.این مقاله براساس مشاهدات میدانی نگارنده نوشته شده و نمونه‌ موردی آن 15 مرکز محله انتخاب شده از مدینه 6 شهر مختلف از کشور مراکش است. با توجه به مشاهدات میدانی صورت گرفته می‌توان چشمه را به عنوان عنصر نشان‌های مرکز محله مدینه‌ها، و عنصر معنا بخش به این فضا دانست. در واقع می‌توان بیان کرد که مرکز محله به واسطه چشمه تعریف می‌شود و گشودگی میان محله که چشمه ندارد، کارکرد مرکز محله را نیز ندارد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نوسازی متوازن، عامل حفظ اصالت‌ها در مدینه‌های مراکش

از اصول اساسی در توفیق احیاء و نوسازی بافت‌های قدیمی یا ارزشمند، توجه به زندگی جاری و حیات اجتماعی شهروندان در کنار بهسازی کالبدی و فیزیکی است. این اصل در مدینه شهرهای مراکش با رویکردی خاص، نه تنها موجب حفظ واقعی و نه تصنعی این بافت‌ها شده است، بلکه آنها را تبدیل به نواحی گردشگری کرده است، چنانچه مدینه‌ها در شهرهای مراکش از نخستین مقاصد گردشگران از سراسر دنیاست. مدینه‌ها که هسته اصلی هر شهر و ب...

full text

ساختار چند هسته‌ای مدینه‌های مراکش

شهرها تحت تأثیر عوامل و ابعاد مختلف، مبتنی بر تعریف واحدهای اجتماعی با کارکردهای خاص و بر اساس مرکزیتی اولیه شکل می‌گیرند. ابعاد اجتماعی و فیزیکی شهر، رابطه پویایی با یکدیگر دارند. بافت فیزیکی با روندهای متفاوت اجتماعی تولید شده، مشخص می‌شود و مکان اجماع آنها مرکز عینی-ذهنی بافت به شمار م‍ی‌آید. مرکز شهر واژه‌ای برای تفسیر فعالیت‌ها، آداب و رسوم، فرهنگ و تاریخ یک ملت است که بسته به ساختار شهرها...

full text

زیبایی‌شناسی گلدان در مراکش

تکرار یک عنصر در هر فرهنگ می‌تواند ضمن الگوسازی، هویت‌بخش و حامل معنا باشد که درک آن توسط مخاطب تفسیری زیباشناسانه از سلیقه فرهنگی را به دست می‌دهد. با این تعریف به نظر می‌رسد تکرار عنصر شهری گلدان و قاب‌کردن عناصر طبیعی آب و درخت در فضای عمومی شهرهای مراکش توسط آن، از نکات بارز سلیقهٔ فرهنگی این کشور به شمار می‌رود. علاوه بر این نوع برخورد متولیان، چه نهادهای دولتی و چه اقدامات شهروندان، حاکی ا...

full text

بررسی خصوصیات هیدروژئولوژی و هیدروژئوشیمیایی چشمه های آب گرم محلات

چشمه های آبگرم محلات که از مهمترین منابع آب معدنی استان مرکزی به شمار می آیند، در شمال شرق محلات واقع شده اند. این منطقه از نظر زمین شناسی بخشی از کمربند ماگمایی ارومیه-دختر است. سازندهای رخنمون یافته در منطقه متنوع بوده و شامل انواع سنگهای آذرین و سنگهای رسوبی از پرکامبرین تا عهد حاضر می باشند. محل ظهور چشمه های آبگرم و معدنی بر روی رسوبات آبرفتی و تراورتنی قرار دارد که رسوبات کربناته، پرموتری...

15 صفحه اول

حضور درخت در مراکش

با نگاه به ریشه کلمه "بومی"، برای درک جلوۀ بومی یک عنصر در فرهنگ یک سرزمین باید جلوه‌های مختلف عینی و ذهنی آن را در محصولات فرهنگی برخاسته از آن جستجو کرد. نمودهای عینی بیشتر از فضاهای کالبدی مانند شهرها، معماری و سایر محصولات مبتنی بر عینیت یافتن یک اندیشه قابل استخراج است و جلوه‌های ذهنی بیشتر از بروز ذهنیت اهالی یک سرزمین در هنرها و دریافت‌های ذهنی‌تر آنها حاصل می‌شود. در این مقاله برای درک ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 17

pages  33- 42

publication date 2017-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023